Pierwsi rolnicy malowali tymi samymi pigmentami, co ich polujący i zbierający przodkowie
14 stycznia 2014, 13:41Pierwsi rolnicy i pasterze malowali za pomocą tych samych barwników, co ich przodkowie - wędrowni myśliwi-zbieracze, którzy zamieszkiwali Półwysep Iberyjski ok. 10 tys. lat temu.
Zdobyli bezpośredni dowód na rolę kobiet w tworzeniu drogich średniowiecznych manuskryptów
10 stycznia 2019, 12:02W kamieniu nazębnym z żuchwy kobiety żyjącej w średniowieczu zachowały się drobinki ultramaryny, drogiego pigmentu uzyskiwanego z lazurytu (lapis lazuli). To oznacza, że nie tylko mnisi, ale i mniszki zajmowały się przepisywaniem luksusowych iluminowanych manuskryptów. Udało się do tego dojść, bo ktoś kiedyś oblizywał pędzelek...
Nowa metoda wykrywa także najdrobniejsze mikroplastiki
3 grudnia 2015, 12:24Dwoje studentów z Duńskiego Uniwersytetu Technicznego opracowało metodę wykrywania i zliczania najdrobniejszego nawet mikroplastiku.
Rzadka skamieniałość jaszczurki pozwoliła określić skład tkanki kostnej w bursztynie
28 lutego 2020, 12:46W bursztynie z Dominikany sprzed 15-20 mln lat zachował się fragment lewej przedniej kończyny jaszczurki z rodzaju Anolis. Choć pod mikroskopem widać każdy szczegół rzadkiej skamieniałości, badacze mówią, że idealny, bliski oryginałowi stan to tylko pozory, gdyż kość w dużej mierze została chemicznie przekształcona. Ze względu na bardzo dużą wartość kręgowce w bursztynie nie były nigdy badane za pomocą metod analitycznych, co oznacza, że dotąd skład tkanki kostnej w bursztynie pozostawał nieznany.
Łatwiejsze badanie śladów szminki z miejsc zbrodni
15 marca 2016, 12:35Dobre wiadomości dla ekip kryminalistycznych: naukowcy ulepszyli metody pobierania próbek szminki z powierzchni. Wykazali też, że najlepszą metodą ich analizowania jest chromatografia gazowa.
Jakie tajemnice kryją się w skarbach wikingów znalezionych na polskich terenach?
5 lutego 2022, 10:23Naukowcy z NCBJ przeprowadzili analizy fizykochemiczne srebrnej biżuterii słowiańskiej wykonanej z użyciem techniki granulacji i filigranu. Dzięki badaniom udało się prześledzić procesy i techniki lutowania artefaktów wchodzących w skład skarbów, będących elementem tradycji wikińskiej
Barwnikowa niespodzianka
7 lipca 2016, 14:47Podczas prac konserwacyjnych ustalono, że paginy Codex purpureus Rossanensis (Ewangelii z Rossano), jednego z purpurowych kodeksów uncjalnych, zabarwiono mieszaniną moczu i wyciągu z porostu - orselki barwierskiej (Roccella tinctoria).
Grafen jako detektor pola magnetycznego w reaktorach termojądrowych
28 kwietnia 2022, 16:48W projektach związanych z syntezą termojądrową konieczne jest wykorzystanie materiałów odpornych na wysokie temperatury i uszkodzenia radiacyjne. Obiecujące pod tym względem są materiały bazujące na węglu, zwłaszcza nanorurki węglowe i grafen. Naukowcy z Zakładu Badań Reaktorowych NCBJ brali udział w badaniach odporności detektorów grafenowych na wysokie strumienie neutronów.
Pionierski laser polimerowy opracowany przez Polaków
23 września 2016, 12:23Polimer – w tym przypadku tworzywo sztuczne - pobudzony prądem elektrycznym może świecić jak laser! Naukowcy z Poznania jako pierwsi na świecie pokazali, że takie urządzenie da się zbudować. To otwiera drogę do laserów tańszych i łatwiejszych w produkcji.
Jedna bakteria wystarcza do zidentyfikowania natury choroby
26 września 2016, 06:02Nowe techniki analizy płynu mózgowo-rdzeniowego Instytutu Chemii Fizycznej PAN w Warszawie pozwalają w niecały kwadrans zdiagnozować bakteryjne podłoże choroby i na podstawie zaledwie jednej komórki bakterii ustalić gatunek intruza.